Niedzica Castle [PL-ENG].

Zamek w Niedzicy, jest usytuowany malowniczo nad brzegiem Jeziora Czorsztyńskiego, to jeden z najpiękniejszych i najlepiej zachowanych zamków w tej części południowej Polski. Znany również jako Zamek Dunajec. Jest to miejsce pełne ciekawych legend, i pięknych widoków. Niestety, jak dowiedziałem się od przewodnika, nie był to zamek Polski. Przez pewien, dosyć krótki czas, właścicielami był ród Łaskich, ale tak jak szybko mieli oni zdolności do bogacenia się, tak samo szybko pieniądze potrafili stracić. Zamek również przepuścili, wraz z majątkiem. 

Zamek w Niedzicy został wzniesiony w XIV wieku, budowa rozpoczęła się w latach 1308–1313, z inicjatywy rodu Berzeviczych, węgierskich magnatów rządzących Spiszem. Jego strategiczne położenie na wysokim wzgórzu nad Dunajcem miało kluczowe znaczenie dla obrony granicy oraz kontroli szlaków handlowych. Pierwotnie pełnił funkcję warowni granicznej, strzegącej południowych rubieży Królestwa Węgier oraz ochronę szlaku handlowego, który przebiegał przez dolinę Dunajca i łączył Kraków z Budapesztem.

Niedzica Castle, picturesquely situated on the shores of Lake Czorsztyn, is one of the most beautiful and best-preserved castles in this part of southern Poland. Also known as Dunajec Castle, it's a place full of fascinating legends and beautiful views. Unfortunately, as I learned from my guide, it wasn't a Polish castle. For a relatively short time, the Łaski family owned it, but just as quickly as they were able to amass wealth, they were equally quick to lose it. They also squandered the castle, along with their estate.

Niedzica Castle was built in the 14th century, with construction beginning between 1308 and 1313, at the initiative of the Berzeviczy family, Hungarian magnates ruling Spiš. Its strategic location on a high hill above the Dunajec River was crucial for border defense and control of trade routes. Originally, it served as a border stronghold, guarding the southern reaches of the Kingdom of Hungary and protecting the trade route that ran through the Dunajec Valley and connected Kraków with Budapest.

Zamek w Niedzicy to klasyczny przykład średniowiecznej architektury obronnej, choć na przestrzeni wieków był wielokrotnie przebudowywany, zyskując elementy renesansowe i barokowe. Składa się z trzech części. Zamku górnego, średniego i dolnego. Zamek górny, najstarsza część budowli, obejmuje wieżę obronną i dawne pomieszczenia mieszkalne. Zamek średni, rozbudowany w późniejszych wiekach, zawiera przestronne sale, kaplicę oraz dziedziniec otoczony murami obronnymi. Zamek dolny jest niedostępny dla zwiedzających, znajduje się tam siedziba muzeum oraz pokoje noclegowe na wynajem.

W ciągu wieków zamek wielokrotnie zmieniał właścicieli. W XV wieku przeszedł w ręce rodziny Horváthów, a później, w XVIII wieku, należał do rodu Giovanellich. Po I wojnie światowej, w wyniku podziału Spisza, Niedzica znalazła się w granicach Polski, a zamek stał się własnością węgierskiej rodziny Salamonów, którzy zarządzali nim do 1945 roku. Po II wojnie światowej zamek został przejęty przez państwo polskie i przekształcony w muzeum. Do dnia dzisiejszego żyją dwaj potomkowie rodziny Salamonów. Utrzymują oni przyjazne stosunki z obecnymi właścicielami zamku i od czasu do czasu przyjeżdżają z wizytą.

Niedzica Castle is a classic example of medieval defensive architecture, although it has been rebuilt numerous times over the centuries, gaining Renaissance and Baroque elements. It consists of three parts: the Upper Castle, the Middle Castle, and the Lower Castle. The Upper Castle, the oldest part of the structure, includes a defensive tower and former living quarters. The Middle Castle, expanded in later centuries, contains spacious halls, a chapel, and a courtyard surrounded by defensive walls. The Lower Castle is closed to the public; it houses a museum and offers accommodations for rent.


Over the centuries, the castle changed hands several times. In the 15th century, it passed into the hands of the Horváth family, and later, in the 18th century, it belonged to the Giovanelli family. After World War I, following the division of Spiš, Niedzica became part of Poland, and the castle became the property of the Hungarian Salamon family, who managed it until 1945. After World War II, the castle was taken over by the Polish state and converted into a museum. Two descendants of the Salamon family still live there today. They maintain friendly relations with the current owners of the castle and visit occasionally.

Wywieszone herby przedstawiają kolejno rody, które władały zamkiem w poszczególnych wiekach. Herb, czwarty od lewej, przedstawiający wieże zamkową umieszczoną na łodzi to wspominamy wcześniej ród Łaskich.

The displayed coats of arms represent the families that ruled the castle in each century. The coat of arms depicting the castle tower placed on a boat represents the Łaski family, mentioned earlier.

Charakterystycznym elementem zamku jest jego malownicze położenie – wznosi się na skale, z której rozciąga się panoramiczny widok na Jezioro Czorsztyńskie, Tatry i Pieniny. Wewnątrz zamku zachowały się cenne elementy wyposażenia, takie jak renesansowe polichromie, a także ekspozycje muzealne prezentujące życie codzienne dawnych mieszkańców Spisza. Jest w nim również pomieszanie przedstawiające dawne więzienie - kazamaty, kaplica, izba straży, pomieszczenie królów. W nowszej części pomieszczenie arystokracji.

The castle's distinctive feature is its picturesque location – perched on a rock, it offers a panoramic view of Lake Czorsztyn, the Tatra Mountains, and the Pieniny Mountains. Inside, valuable furnishings have been preserved, such as Renaissance polychromes, as well as museum exhibitions depicting the daily lives of the former inhabitants of Spisz. There is also a jumbled section of the former prison, including casemates, a chapel, a guard chamber, and a royal chamber. The newer section houses the aristocracy's chamber.

Kazamaty zamku w Niedzicy początkowo służyły jako magazyny broni, piwnice na żywność i wino oraz więzienie. Ze względu na położenie zamku na granicy, przetrzymywano w nich przemytników, zbójników i zbiegów. W urządzonej tu izbie tortur znajdują się narzędzia tortur, z których część to rekwizyty z filmu „Janosik”, kręconego w dużej mierze w tym zamku. Według niepotwierdzonych przekazów, legendarny Janosik miał być tu więziony i poddawany torturom. 
W kazamatach znajduje się także tunel wykuty w skale, biegnący w kierunku południowym. Umożliwiał on wydostanie się poza mury zamku, co pozwalało zaskoczyć nacierającego wroga lub uciec w przypadku zdobycia twierdzy.

The casemates of Niedzica Castle initially served as weapons warehouses, food and wine cellars, and a prison. Due to the castle's location on the border, they were used to hold smugglers, highwaymen, and fugitives. The torture chamber housed torture devices, some of which are props from the film "Janosik," which was largely filmed in the castle. According to unconfirmed reports, the legendary Janosik was imprisoned and tortured here.
 The casemates also contain a tunnel carved into the rock, running south. This tunnel allowed escapers to escape the castle walls, allowing them to surprise an attacking enemy or escape if the fortress was captured.

Najstarsza kaplica na zamku została zbudowana w drugiej połowie XIV wieku, gdy jego właścicielami byli Brzeviccy. Pod kaplicą znajdowała się cysterna na wodę. Ściany kaplicy zdobiły freski, z których zachował się jedynie słabo czytelny fragment przedstawiający ukrzyżowanie, przechowywany w zamkowej bibliotece. Zniszczoną kaplicę gruntownie odbudował kolejny właściciel, co potwierdzają dokumenty z 1700 roku. Z tego okresu pozostały tylko ślady sklepienia i niewielkie okno w murze. Barokowy drewniany ołtarz z tej kaplicy przeniesiono przed 1823 rokiem do nowej kaplicy urządzonej w baszcie bramnej. Później uległ on dewastacji, a po II wojnie światowej został gruntownie odrestaurowany i przeniesiony do kościoła św. Andrzeja.

The oldest chapel in the castle was built in the second half of the 14th century, when it was owned by the Brzevicki family. A water cistern was located beneath the chapel. The chapel walls were decorated with frescoes, of which only a barely legible fragment depicting the Crucifixion, preserved in the castle library, survives. The destroyed chapel was thoroughly rebuilt by its next owner, as documented in 1700. Only traces of the vault and a small window in the wall remain from that period. The Baroque wooden altar from this chapel was moved before 1823 to a new chapel in the gate tower. It later fell into disrepair, and after World War II, it was thoroughly restored and moved to St. Andrew's Church.

Jaka

Www

Hahaha

Pomieszczenia właścicieli i pokoje gościnne w różnych częściach zamku z różnych epok.

Owners' quarters and guest rooms in different parts of the castle from different eras.

Oczy na tych portretach są namalowane techniką dzięki, której zawsze się na nas patrząc niezależnie gdzie się znajdziemy w pomieszczeniu

 The eyes in these portraits are painted using a technique that always keeps them looking at us, no matter where we are in the room.

Zamek w Niedzicy, prócz pięknego krajobrazu, wielu eksponatów posiada również wiele legend. Jedną z legend jest historia o skarbie Inków. Według opowieści, w XVIII wieku w zamku przechowywano dokumenty wskazujące miejsce ukrycia inkaskiego złota, które miało zostać przywiezione do Polski przez rodzinę Umina, potomków Inków, uciekających przed hiszpańskimi kolonizatorami. W 1946 roku odnaleziono w zamku tajemniczy dokument zapisany pismem węzełkowym (quipu), co podsyciło spekulacje o ukrytym skarbie.

Niedzica Castle, besides its beautiful landscape and numerous exhibits, also boasts numerous legends. One such legend is the story of the Inca Treasure. According to the story, in the 18th century, the castle housed documents indicating the location of Inca gold, which was supposedly brought to Poland by the Umina family, descendants of the Incas fleeing Spanish colonizers. In 1946, a mysterious document written in knotted knots (quipu) was discovered in the castle, fueling speculation about the hidden treasure.

Legenda o Brunhildzie i Bogusławie to barwna opowieść związana z zamkiem w Niedzicy, która łączy elementy dramatu, klątwy i nadprzyrodzoności. Opowiada o nieszczęśliwym małżeństwie księżniczki Brunhildy i księcia Bogusława, których kłótnie zakłócały spokój zamku. Punktem kulminacyjnym jest tragiczna awantura, podczas której Brunhilda, w złości, rzuca wazą w męża, a ten, odpychając ją, powoduje jej upadek do studni. Bogusław, pełen wyrzutów sumienia, błaga o przebaczenie, na co duch Brunhildy odpowiada złośliwie, nazywając go „Bogusławem Łysym”. Nazajutrz książę budzi się bez włosów, co sugeruje działanie klątwy. Od tamtej pory duchy Brunhildy i Bogusława, wciąż błagającego o wybaczenie, mają nawiedzać zamek każdej nocy.
Owa studnia znajduje się na terenie zamku, została wydrążona w litej skalę i ma ponad 60 metrów głębokości.

The Legend of Brunhilda and Bogusław is a colorful tale connected to Niedzica Castle, combining elements of drama, curse, and the supernatural. It tells the story of the unhappy marriage of Princess Brunhilda and Prince Bogusław, whose quarrels disturbed the peace of the castle. The climax is a tragic brawl during which Brunhilda, in anger, throws a vase at her husband, who, by pushing her away, causes it to fall into a well. Bogusław, filled with remorse, begs for forgiveness, to which Brunhilda's ghost maliciously responds, calling him "Bogusław the Bald." The next day, the prince awakens hairless, suggesting the curse. Since then, the ghosts of Brunhilda and Bogusław, still begging for forgiveness, are said to haunt the castle every night. 
This well is located within the castle grounds, carved from solid rock, and is over 60 meters deep.

Kolejna legenda jest o dębie Horvathów Palocsayów.

Wiele lat temu pan zamku przechadzał się po okolicznych ziemiach, gdy napotkał cygankę, która zasadziła żołądź, przepowiadając, że musi troszczyć się o dąb, który z niego wyrośnie. Ostrzegła, że jeśli drzewo uschnie, jego ród przestanie istnieć. Legenda głosi, że w XIX wieku dąb zaczął obumierać, a ostatnią przedstawicielką rodu Horváthów była Kornelia, która zakończyła historię tej rodziny w zamku w Niedzicy.
Do dzisiaj przy parkingu zamkowym można zobaczyć resztki tego drzewa, w którego pniu umieszczono figurkę św. Jerzego.

Another legend is about the oak of the Horvath Palocsays
Many years ago, the lord of the castle was strolling through the surrounding lands when he encountered a gypsy woman who planted an acorn, prophesying that he must care for the oak tree that would grow from it. She warned that if the tree withered, his family would cease to exist. Legend has it that in the 19th century, the oak began to wither, and the last member of the Horváth family was Cornelia, who ended the family's history at Niedzica Castle. 
To this day, the remains of this tree, with a statue of St. George placed in its trunk, can be seen near the castle parking lot.

Obecnie Zamek w Niedzicy jest jedną z największych atrakcji turystycznych Pienin. Funkcjonuje jako muzeum, w którym można zwiedzać sale zamkowe, ekspozycje historyczne oraz podziwiać widoki z zamkowej wieży. W sezonie letnim organizowane są tu wydarzenia kulturalne, takie jak pokazy rycerskie, koncerty czy festiwale historyczne. 

Today, Niedzica Castle is one of the Pieniny Mountains' greatest tourist attractions. It operates as a museum, where visitors can explore the castle halls and historical exhibitions, and admire the views from the castle tower. During the summer season, cultural events such as knight shows, concerts, and historical festivals are held here.